niedziela, 28 lutego 2016

Mazurek Passer montanus

Nazwa naukowa pochodzi z języka łacińskiego. Passer oznacza wróbla, zaś montanus oznacza mieszkańca gór.

Długość ciała: Około 14 centymetrów

Masa ciała: 22 - 25 gram

Wygląd: Nie wyróżnia się dymorfizmu płciowego. Samiec i samica posiada brązową czapeczkę oraz czarną plamkę na policzku, dzięki której łatwo jest je odróżnić od wróbla. Samce można wyróżnić po większej i szerszej plamce.

Lęgi: Gniazdo mazurków jest bardzo rozbudowane i wysłane piórami, wraz z listkami krwawnika oraz wrotyczu (działanie zapobiegające pchłom i roztoczom). Mieści się ono w dziupli, pod dachówkami domostwa, budce lęgowej, a także w szczelinach budynku. Pierwszy lęg rozpoczyna się pod koniec kwietnia, w którym to samica składa 5-6 jaj. Drugi lęg występuje w czerwcu, a samica składa 4-5 jaj. U najsilniejszych par może występować także trzeci lęg, odbywający się w lipcu (3-4 jaja). Długość wysiadywania po złożeniu przedostatniego jaja trwa 13-14 dni, zaś pisklęta pozostają w gnieździe około 17 dni. Po tym czasie, jeszcze przez okres dwóch tygodni, pisklęta są dokarmiane przez samca, gdyż samica w tym czasie przygotowuje się do kolejnego lęgu.

Pożywienie: Nasiona roślin, takich jak trawy, rdestu ptasiego, bylic, dzikiego prosa. Podczas lęgu, ważnym składnikiem ich diety są owady. Po zakończeniu lęgów zjadają drobne nasiona polnych chwastów oraz resztki zbóż.

Występowanie: Cała Europa z wyjątkiem krańców północnych, wysokich gór, Grecji i dawnej Jugosławii i południowej części Półwyspu Iberyjskiego.

Występowanie na Podlasiu: Zabudowania, tereny rolnicze, parki, skwery zieleni, lasy.






piątek, 26 lutego 2016

Ścieżka edukacyjna Ostry Róg (Jezioro Białe Augustowskie - Jezioro Długie)

Ścieżka przyrodniczo - edukacyjna "Ostry Róg" znajduje się w Nadleśnictwie Szczebra, pomiędzy dwoma jeziorami - Białym Augustowskim i Kalejty (Długie), nieopodal Augustowa. Początek ścieżki znajduje się przy gajówce "Ostry Róg" w oddziale 224c. Na drodze ścieżki znajduje się siedem przystanków o tematyce leśnej. Długość całkowita ścieżki wynosi około kilometra. Pierwsza tablica informuje nas o przebiegu ścieżki oraz ilości punktów przystankowych. Na drugim przystanku poznajemy zwierzęta leśne, takie jak zając szarak, dzik, kuna leśna czy sarna. Następnie poznajemy podział powierzchniowy lasu, czyli oddziały z których składa się każde nadleśnictwo. Czwarta tablica informuje nas o pożytecznej roli ptaków, a tuż obok niej znajduje się remiza dla ptaków. Piaty przystanek opisuje poszczególne warstwy lasu, jak drzewostan, podszyt i runo leśne. Kolejno poznajemy rośliny runa leśnego i ich pożyteczne funkcje jakie spełniają. Ostatnia siódma tablica opisuje ptaki wodne. Przy ostatnim przystanku znajduje się pomost i punkt widokowy na Jezioro Kalejty.




Przykładowe tablice ze ścieżki edukacyjnej










Widok z pomostu na Jezioro Kalejty







Na trasie - drzewo porośnięte mchem









Budka dla ptaków









Pani czyż Spinus spinus










Mąklik otrębiasty Pseudevernia furfuracea





środa, 10 lutego 2016

Jezioro Rospuda Augustowska

Jezioro Rospuda to wydłużone i rynnowe jezioro o genezie polodowcowej. Maksymalna głębokość tego akwenu wynosi 10 metrów. Zbiornik ten jest wydłużony i posiada rozwiniętą linię brzegową. Dno jest dosyć słabo zróżnicowane. Brzegi są praktycznie porośnięte lasami Puszczy Augustowskiej, a jezioro znajduje się na obszarze chronionego krajobrazu "Puszcza i Jeziora Augustowskie". Z północy do jeziora uchodzi rzeka Rospuda, zaś na południu łączy się z Jeziorem Necko. Akwen ten jest objęty "strefą ciszy", czyli zakazem pływania łodzi o napędzie spalinowym w okresie od 15 czerwca do 15 września, z wyłączeniem przewozów pasażerskich. Na jeziorze znajdują się dwie wyspy, Jedna z nich, to wyspa porośnięta trzcinami, natomiast druga - Wyspa Wianek zajmuje powierzchnię dwóch hektarów i jest porośnięta roślinnością leśną. Mieszkańcami wód jeziora, jak również jego obrzeży są następujące gatunki: lis, dzik, łoś, sarna, jeleń, krzyżówka, łabędź niemy, bogatka, czubatka, kowalik, sójka, myszołów, brodziec piskliwy, kormoran, czapla siwa, śmieszka, trzepla zielona, oczobarwnica większa, pironóg nawodnik, jaź, kleń, szczupak, węgorz, okoń, sum, płoć oraz leszcz. Brzegi zbiornika są strome, roślinność nawodna ogranicza się do trzciny pospolitej, grążela żółtego i grzybienia białego.  



Jezioro Rospuda Augustowska










Wyspa trzcin na jeziorze








Wyspa Wianek









Posąg Gołej Zośki przy półwyspie o tej samej nazwie







środa, 3 lutego 2016

Jaszczurka żyworodna Lacerta vivipara

Wygląd: Nieduża jaszczurka o długości 160 milimetrów, wydłużonym tułowiu, krótkich nogach oraz krótkim ogonie. Grzbiet u obu płci jest praktycznie identyczny. Środek grzbietu posiada barwę od jasnego do ciemnego brązu, a także porozrzucane ciemne plamki o różnej wielkości i delikatną ciemną linię środkową. Boczne części ciała z reguły są ciemniejsze z jasnymi oraz ciemnymi znamionami. Samce posiadają szyję i podgardle koloru jasnoczerwonego, bladoniebieskiego lub białego. Spodnia część nóg i ogona oraz brzuch są pomarańczowoczerwone z delikatnym czarnym plamkowaniem, bądź też żółte. U samic brzuch przybiera barwę szarą, żółtą, białą lub pomarańczową. Młode jaszczurki posiadają ciemno bądź jasnobrunatny grzbiet z wyraźnym połyskiem w kolorze brązowym. Spód ciała w różnych odcieniach szarości, po niebiesko i zielonoczarną barwę. Typowe ubarwienie uzyskują w trzecim roku życia.

Tryb życia: Kryjówki zimowe zazwyczaj opuszcza w lutym. W wysokich górach środkowo europejskich i na północnym krańcu swego występowania, jaszczurki te potrafią pojawiać się dopiero w czerwcu. Wczesnym rankiem udaje się w nasłonecznione miejsca i trwa bezruchu, tak długo aż temperatura jej ciała nie podniesie się o 25 - 30 stopni Celsjusza. Po wygrzaniu się w promieniach słońca, udaje się na przeszukiwanie własnego rewiru, przed końcem okresu aktywności chowa się w kryjówce, bądź też wraca w nasłonecznione miejsce. Jej kryjówkami mogą być przez nie wygrzebane norki, jak również zagłębienia pod kamieniami, norki gryzoni.

Rozmnażanie: Gody rozpoczynają się w maju. Żyworodka rodzi żywe młode (od 4 do 10 młodych). Wylęgają się one w ciele matki bezpośrednio przed złożeniem jaj lub zaraz po nim. W szczególnych przypadkach może być jajorodna.

Pożywienie: Pająki, muchy, pareczniki, chrząszcze oraz larwy owadów.

Występowanie: Od północnej Hiszpanii, Mongolii, Szwecji aż po Bułgarię.

Występowanie na Podlasiu: Lasy, torfowiska wysokie, brzegi potoków, zakrzewione skarpy. Unika obszarów bardzo suchych.




Jaszczurka żyworodna Lacerta vivipara