Rezerwat Jezioro Kalejty (Długie Augustowskie)

Rezerwat Jezioro Kalejty powstał w 1980 roku i jest rezerwatem krajobrazowym. Celem powołania było zachowanie przyrody samego jeziora, jak również unikalnego krajobrazu. Znajduje się on na północ od Augustowa w okolicach wsi Strękowizna oraz w części miasta zwanej Przewięzią (śluza Przewięź) w zachodniej części Puszczy Augustowskiej. Same jezioro zlokalizowane jest w samym centrum obszaru chronionego. Jezioro Długie posiada nieregularną linię brzegową. Składa się z trzech odnóg zwanych Kalejty, Ślepe, Wołowe. Charakteryzuje się małą głębokością akwenu (maksymalnie 10 - 12 metrów), długością ponad 4 kilometrów i szerokością 700 metrów oraz położeniem równoleżnikowym. W środkowej części jeziora, nieopodal brzegów Strękowizny znajduje się niewielka wyspa o powierzchni 0,25 hektara. Brzegi jeziora w większym stopniu są dostępne do zwiedzania (80%), to jednak część mniej dostępna jest złożona z torfowiska. W zachodniej części Jeziora Kalejty wypływa rzeka Dłużanka odprowadzając wody jeziora do rzeki Blizny. Charakteryzuje się jednolitą budową pod względem geologicznym, to znaczy że jest częścią rozległej równiny sandrowej. Pod względem roślinności dominują w rezerwacie zbiorowiska ubogie, czyli oligotroficzne. Rozpowszechnionym zespołem jest bór brusznicowy. Występują tutaj rzadkie wśród lasów puszczy bory mieszane torfowcowe. Największą powierzchnię, bo aż 75% zajmuje bór świeży, bór bagienny ponad 7%, natomiast 6% zajmuje bór mieszany świeży. Gatunkiem drzew dominujących jest sosna Pinus, a wiele z nich to starodrzewy. Na terenie rezerwatu znajdują się trzy jeziorka dystroficzne (suchary). Dwa z nich znajdują się na północ od jeziora (Jezioro Ślepe I i Jezioro Ślepe II), trzecie bezimienne na wschodzie. Z pośród roślin chronionych znajdują się tu gatunki objęte ochroną ścisłą, jak bagno zwyczajne Ledum palustre, listera sercowata Listera cordata, tajęża jednostronna Goodyera repens, wełnianeczka alpejska Trichopchorum alpinum oraz widłak wroniec Huperzia selago. Gatunki objęte ochroną częściową to na przykład kruszyna pospolita Frangula alnus i kalina koralowa Viburnum opulus. W rezerwacie znajdują się relikty borealnych mszaków (krzywosz lśniący Camptothecium nitens, skorpionowiec brunatnawy Scorpidum scorpioides). Rezerwat jest siedliskiem i schronieniem dla wielu gatunkó ptaków, w tym wodno - błotnych i drapieżnych. Można spotkać tu bielika Haliaeetus albicilla, dzięcioła dużego Dendrocopos major, kruka Corvus corax, ziębę Fringilla coelebs, czubatkę Lophophanes cristatus, kormorana Phalacrocorax carbo, czaple siwą Ardea cinerea, sójkę Garrulus glandarius, kowalika Sitta europaea, łabędzia niemego Cygnus olor, krzyżówkę Anas platyrhynchos, łyskę Fulica atra atra, perkoza dwuczubego Podiceps tristratus, czernicę Aytha fuligula, śmieszkę Chroicocephalus ridibundus, cyrankę Spatula querquedula, rybitwę rzeczną Sterna hirundo, brodźca krwawodziobego Tringa totanus.

Jezioro Kalejty

Wyspa na jeziorze

Bezimienny suchar

Ślady żerowania bobrów

Widłak jałowcowaty Lycopodium annotinum

Motyle cz. 4

Dostojka malinowiec Argynnis paphia

Charakterystyka: Rozpiętość skrzydeł tego dużego motyla waha się od 58 do 66 mm. Dosyć łatwo rozpoznawalny motyl ze względu na kształt skrzydeł. Samiec posiada silnie wykształcone zapachowe łuski. Samice występują w dwóch rodzajach ubarwienia - szarozielonkawe z białymi rozjaśnieniami oraz rude z lekkim odcieniem oliwkowym. Spodnia część skrzydeł zarówno u samic jak i u samców jest zielonkawa ze srebrzystymi przepaskami.

Środowisko: Zarośla, tereny ruderalne, skraje i polany leśne, drogi leśne, suche i wilgotne łąki w pobliżu lasów.

Występowanie: Jedno pokolenie od czerwca do września. Gąsienice od września do maja (zimują).

Rośliny żywicielskie: Malina Rubus, fiołek Viola, fiołek psi Viola canina, fiołek błotny Viola palustris.

Dostojka pandora Argynnis pandora

Charakterystyka: Rozpiętość skrzydeł od 64 do 70 mm. Samiec posiada niewielkie plamy zapachowe na przednim skrzydle. Spodnia część przedniego skrzydła jest koloru malinowoczerwonego, z wyjątkiem wierzchołka który jest jasny. Tylne skrzydło jasnozielone z wąskimi srebrnymi przepaskami.

Środowisko: Polany leśne i skraje lasów.

Występowanie: Dorosły osobnik od połowy lipca do połowy października. Gąsienica występuje od lipca do maja.

Rośliny żywicielskie: Fiołek Viola, fiołek trójbarwny Viola tricolor.

Dostojka selene Boloria selene

Charakterystyka: Rozpiętość skrzydeł od 38 do 41 mm. Charakterystyczny jest spód skrzydeł, który jest łatwy do oznaczenia. Spód skrzydeł tylnych posiada od trzech do czterech plam koloru srebrnego na przepasce środkowej. Występują również jasne klinowate plamki brzeżne od strony wewnętrznej z czarnym obrzeżeniem. Nasada skrzydła w kolorze jasnobrunatnym.

Środowisko: Obrzeża terenów bagiennych, wilgotne łąki, polany leśne, wrzosowiska, zręby, skraje lasów, ugory.

Występowanie: Dwa pokolenia, pierwsze od maja do czerwca, drugie od lipca do sierpnia. Gąsienica występuje w lipcu, następnie od września do maja.

Rośliny żywicielskie: Fiołek błotny Viola palustris, fiołek psi Viola canina.

Mieniak strużnik Apatura ilia

Charakterystyka: Duży motyl o rozpiętości skrzydeł od 60 do 70 mm. Tylne skrzydło z jasnoszarą przepaską otoczoną szarożółtym tłem. Samiec mieni się na fioletowo, wierzch skrzydeł czarnobrunatny. Samica bez połysku z barwą szarobrunatną na wierchu skrzydeł. Na przednim skrzydle czarna plamka pomiędzy żyłkami kubitalnymi w pomarańczowej obwódce. Występuje również biała przepaska na tylnym skrzydle bez zęba. Występują też formy nietypowe, u których białe elementy są zastąpione żółtymi.

Środowisko: Łęgi, tereny ruderalne, lasy mieszane i liściaste, drogi leśne, skraje lasów z występującą osiką Populus tremula, zieleń miejska.

Występowanie: Motyl od czerwca do sierpnia. Gąsienica od sierpnia do czerwca.

Rośliny źywicielskie: Wierzba Salix, topola osika Populus tremula, topola czarna Populus nigra.

Modraszek amandus Polyommatus amanda

Charakterystyka: Rozpiętość skrzydeł od 33 do 36 mm. Samiec posiada błękitny wierzch skrzydeł. Posiada szerokie, rozmyte czarne obwódki skrzydeł. Samica jest brązowa z kilkoma pomarańczowymi plamkami na tylnym skrzydle w dolnej jego części.

Środowisko: Przydroża, tereny ruderalne, suche i wilgotne łąki, polany leśne.

Występowanie: Od czerwca do sierpnia. Gąsienica od sierpnia do czerwca.

Rośliny żywicielskie: Groszek żółty Lathyrus pratensis, wyka ptasia Vicia cracca, jeżyna Rubus, koniczyna biała Trifolium repens, koniczyna łąkowa Trifolium pratense, świerzbnica polna Knautia arvensis, podgarycznik pospolity Aegapodium podagraria, wyka siewna Vicia sativa.

Rezerwat Stara Ruda (Puszcza Augustowska)

Stara Ruda (utworzony w 1980 roku) to rezerwat częściowy, florystyczny leśno - torfowiskowy o powierzchni ponad 76 hektarów. Cel jego ochrony są źródliska rzeki Rudawki, które są otoczone borami torfowcowymi. Rezerwat ten znajduje się około 7 kilometrów na wschód od Augustowa i obejmuje górną część zatorfionej rynny polodowcowej. Dolina ta jest nachylona w kierunku południowo - zachodnim. Górna część doliny daje początek niewielkiemu ciekowi o nazwie Rudawka, która wpływa do Jeziora Staw Sajenek - Jezioro Sajenko - Jezioro Sajno. Dominującą formą drzewostanu w rezerwacie jest zespół boru mieszanego torfowcowego Betulo pubescentis - Piceetum. Drzewostan tego zespołu tworzą świerki Picea z domieszką olszy Alnus i brzozy omszonej Betula pubescens. Warstwę bujnego runa reprezentują gatunki borów (borówka czarna Vaccinium myrtillus, borówka brusznica Vaccinium vitis - idaea, gruszyczka jednostronna Orthilia secunda) oraz lasów liściastych (prosownica rozpierzchła Milium effusum, gwiazdnica gajowa Stellaria nemorum, gajowiec żółty Lamiastrum galebdolon). Zespół mchów wykształcił się na 2 -4 metrowych pokładach torfu i jest równie bogaty jak warstwa runa. Występują tu gatunki chronione (widłak jałowcowaty Lycopodium anntinum, wawrzynek wilczełyko Daphne mezereum, widłak wroniec Huperzia selago, listera sercowata Listera cordata, listera jajowata Listera ovata), a także bardzo rzadki w północno - wschodniej Polsce gatunek listerii sercowatej Listera cordata. Niewielkie płaty boru świerkowego torfowcowego Sphagno girgensohnii - Piceetum można znaleźć wśród boru mieszanego torfowcowego Betulo pubescentis - Piceetum. Drzewostan obfituje w świerk Picea z dodatkiem pojedynczych wystąpień olszy czarnej Alnus glutinosa i brzozy omszonej Betula pubescens. Warstwa mchu obfituje w liczne torfowce. Niewielkie powierzchnie łęgu olszowego Circaeo - Alnetum znajdują się w pobliżu źródlisk niewielkiego cieku oraz w części środkowej rezerwatu. W sąsiedztwie niewielkiej rzeczki, w miejscach o mniejszym spadku wody można spotkać zespół olsu Carici elongatae - Alnetum. Zaś w miejscach wysięku wody znajduje się zespół turzycy prosowej Caricetum paniculatae. Na wzniesieniach doliny strumienia występuje trzcinnikowo - świerkowy bór mieszany Calamagrostio - Piceetum. Znajduje się tutaj dorodny drzewostan sosnowo - świerkowy z domieszką brzozy brodawkowatej Betula pendula. Wierzchołki wzniesień porasta bór sosnowy z młodym drzewostanem. Na terenie rezerwatu występuje bogata flora. Można tu spotkać jelenie Cervus, lisy Vulpes vulpes, dziki Sus scrofa, zimorodka Alcedo atthis, bielika Haliaeetus albicilla, sarny Capreolus, jenoty Nyctereutes.


Bór sosnowy

Przylaszczka pospolita Hepatica nobilis

Źródliska Rudawki

Święty Franciszek patron ekologii